රට මුහුණදෙන සැබෑ ආර්ථික අර්බුදය එක්ක සල්ලි තියෙන උදවියට සල්ලි වලට කරන දේ ගැන ගැටළුවක් ඇවිත් තියෙනවා. ගෙවල් හදන්න, වාහන ගන්න විදිහක් මේ කාලෙ නෑ. බඩු නැතිව අමාරුවෙන් මැටි ගෙවල් වත් හදන්න පුළුවන් වුණත් රටින් එන්නේ නැති නිසා අඩුමිලට වාහනයක් ගන්නට නම් හැකියාවක් දැන් ලාංකිකයින්ට නැහැ. ඉතින් ඔය වගේ සිහින වෙනුවෙන් එකතු කරපු මුදල් වලින් ඒ සිහින ළඟා කරගන්නට අමාරු වෙලා තියෙනවා. එතකොට ඒ හිරවුන සල්ලි? ඒවයින් ක්රිප්ටො ගනිමු කියලා කට්ටියක් කියනවා. අපි ක්රිප්ටො ගැන කරුණු කිහිපයක් බලමු.
1. කොහොමද ක්රිප්ටො වැඩ කරන්නේ?
සාමාන්ය සල්ලි හැදෙන විදිහ, ඒ කියන්නේ සල්ලි වලට වටිනාකම එකතු වෙන විදිහ, ඒවා මුද්රණය වෙන විදිහ අපි දන්නේ නැහැ. ඒ වගේම අපි ඔන්ලයින් ගෙවීමක් කළාම ඒ සල්ලි කොහොමද වැඩ කරන්නේ, ඇත්තටම සල්ලි කොළ වශයෙන් එහේ මෙහේ යනවාද? ආදී විස්තර කිසි දෙයක් අපි දන්නේ නැහැ. ඒ වගේ ක්රිප්ටෝ කරන්සි හැදෙන සම්පූර්ණ ක්රියාවලිය, එහි ගෙවීම්, අයවීම් ඇතුළත් සම්පූර්ණ යාන්ත්රණයම දැනගන්න ඕනි නැහැ පාවිච්චි කරන්න.
2. ක්රිප්ටො සහ ක්රෙඩිට්, ඩෙබිට් කාඩ් පේමන්ට් අතර වෙනස
අනෙක් ඩිජිටල් කරන්සි, ක්රෙඩිට් කාඩ් ආදිය ගත්තොත් ඒ මුදල් සහ සාමාන්ය මුදල් අතර වටිනාකමක් තියෙනවා. ඒ වටිනාකම තමයි ඩිජිටලි තවත් පාර්ශවයකට බැර වෙලා ගෙවීමක් වෙන්නේ. ඒ හැම අවස්ථාවකදීම බැංකු හෝ භෞතිකව මූල්ය ආයතනයක් ඒ පිටුපස ඉන්නවා. ඒත් ක්රිප්ටො වලදි එහෙම පාර්ශවයක් නැහැ. අන්තර්ජාලයේ ඩිජිටල් තියෙන පාර්ශව ගොඩක හැසිරීමකින් තමයි ක්රිප්ටෝ කරන්සි එකක් වැඩ කරන්නේ. අපි ක්රෙඩිට් කාඩ් එකක් මිලදී ගන්නවා, බැංකු ගිණුමක් හදාගන්නවා ආදී භෞතිකමය වගවීම් ක්රිප්ටො වලදී එච්චර අදාළ නැහැ.
3. ක්රිප්ටො උපයන ක්රම
ක්රිප්ටො කරන්සි ගන්නවා නම් අපි ඒකට අදාළ ලෝකල් මිල සාම්ප්රදායික විදිහට ගෙවන්න ඕනි. එහෙම නැතිනම් යම් ඩිජිටල් අවකාශයේ ගනුදෙනුවකදි ක්රිප්ටො යොදාගන්න පුළුවන්. පොල් කඩන මහත්මයෙක් දවසක් පොල් කඩලා රුපියල් පන්දාහක් උපයා ගන්නවා වගේ ඩිජිටල් අවකාශයේදි දවසක්, වරුවක් මහන්සි වෙලා පිංතූරයක් හදලා දීලා, වෙබ් එකක් හදලා දීලා, තාක්ෂණික උපදෙසක් දීලා ඩිජිටලි වටිනාකමක් තියෙන වත්කමක්, මුදල් ටිකක්, ක්රිප්ටො ටිකක් අපිට උපයාගන්නට පුළුවන්කම තියනවා.
4. ක්රිප්ටෝ කරන්සි වර්ග
ක්රිප්ටො කරන්සි වර්ග දැනට දාහතර දාහකට වඩා තියෙනවා. ඒ වගේම ක්රිප්ටෝ වල වටිනාකම ඩොලර් ට්රිලියන තුනකට ආසන්න වෙනවා කියලත් සොයාගෙන තියෙනවා. මෙයින් වැඩිපුරම ජනප්රිය ක්රිප්ටො කරන්සිය බිට්කොයින්. බිට්කොයින් වල ඩොලර් ට්රිලියනයකට වඩා සල්ලියක්, වත්කමක් තියෙනවා. ඒ ඒ ජනප්රිය ක්රිප්ටො වර්ගයට පහත වගුවේ ආකාරයට වටිනාකම් දැනට එකතු වෙලා තියෙනවා.
| Cryptocurrency | Market Capitalization |
| Bitcoin | $1.1 trillion |
| Ethereum | $492 billion |
| Binance Coin | $94.3 billion |
| Tether | $73 billion |
| Solana | $62.1 billion |
| Cardano | $61.7 billion |
| XRP | $49.8 billion |
| Polkadot | $40.1 billion |
| USD Coin | $34.4 billion |
| Dogecoin | $30.5 billion |
5. ක්රිප්ටො හිට් වුණේ ඇයි?
ක්රිප්ටො කියන්නේ ගනුදෙනු වලට පමණක් යොදාගන්නා දෙයක් නෙමෙයි. ක්රිප්ටො කරන්සි උපයන්නත් ලේසියෙන් පුළුවන්. ඒ නිසා ඉපයීම පිළිබඳ තරඟය නිසා ක්රිප්ටො උඩ ගියා. සාමාන්ය මුදල් වල වටිනාකම අඩුවෙන වටපිටාවන් එනවා උද්ධමනය එක්ක. උද්ධමනකාරී වටපිටාවක සාමාන්ය මුදල් වල වටිනාකම, දේපල වල වටිනාකම අස්ථාවර වෙද්දි පිරිස් ක්රිප්ටො ගනුදෙනු වලට වඩාත් යොමු වුණා. මේ ක්රිප්ටො කරන්සි පිටුපස තියෙන තාක්ෂණය බැංකු වල වගේ සෙන්ටර් එකක් එහෙම නැතිනම් මූලික ලක්ෂය වටේ කැරකෙන එකක් නෙමෙයි. මේ ඩීසෙන්ට්රලයිස් වටපිටාව හරහා ක්රිප්ටො කරන්සි වල ආරක්ෂාව තවත් වැඩිදියුණු වුණා. ඒ නිසාත් ක්රිප්ටො වලට කට්ටිය යොමු වුණා.
6. ක්රිප්ටො හොඳ ආයෝජනයක් ද?
මේ ගැන තියෙන්නේ විවාදාපන්න අදහසක්. අනෙක් ආයෝජන වලදි අපි වත්කම් උපයා ගන්නවා. ඒත් ක්රිප්ටො වලදි උපයාගන්නා වත්කම සැබෑ එකක්ද යන ගැටළුව තියෙනවා. ඇතැම් විට එක්වරම අගය වැඩිවෙන ක්රිප්ටො එක් යුගයකදී කඩා වැටෙන අවදානමකුත් තියෙනවා. ඒ වගේම ක්රිප්ටො කරන්සි නැවත මුදල් කරගැනීමේදී ද්රවශීලතාවය සම්බන්ධ ගැටළුත් සැරටම තියෙනවා. අපි ළඟ තියෙන බැංකු ගිණුම් වල මුදල් වලින් අපිට අවශ්ය බඩු බාහිරාදිය ගන්නට පුළුවන්. ඒත් ක්රිප්ටො හරහා ගෙවීම් කරන්න තියෙන අවස්ථා තවමත් සාපේක්ෂව අඩුයි.
7. ක්රිප්ටොකරන්සි නීත්යානුකූලද ?
මේ ක්රිප්ටොකරන්සි රටවල් ගණනාවක තවමත් තහනම්. ලංකාවෙත් නීතිමය තත්ත්වය අනුව ගනුදෙනු වලට ක්රිප්ටො යොදාගැනීමේ අවුල් තියෙනවා. ඒ වගේම මේ ක්රිප්ටො හරහා කරන ගනුදෙනු වලදී සාමාන්ය ගනුදෙනු වලදි වගේ බදු එකතු කරන්න, ආදායම් බදු ගොනු නඩත්තු කරන්න ආදී දේවල් අපහසුයි. චීනය කොපමණ ලොකු රටක් වුවත් මූලිකව ඔවුන් තවමත් ක්රිප්ටො තහනම් කරලා තියෙනවා.
ආයෝජනය කරන පුද්ගලයෙක් එක් මූලාශ්රයක්, එක් මාර්ගයක් කෙරෙහි විතරක් විශ්වාසය තියන්නේ නැහැ. ක්රිප්ටො ඉදිරියේදී හොඳ දෙයක් වෙන්න ඉඩ තිබුණත් ඒකට සියළු මුදල් ආයෝජනය කිරීම හොඳ දෙයක් නෙමෙයි. දැන් නම් ක්රිප්ටො වැඩියි. ඒ දවස්වල අරං තිබුණා නම් සල්ලි තමයි. ඒත් ඉස්සරහටත් හැමදාම වැඩි වෙයිද? අඩු වීමක් වුණොත් මොකද වෙන්නේ? වගේ සරල ප්රශ්න ගොඩක් ක්රිප්ටො කරන්සි ඉස්සරහ තවමත් ඉතුරු වෙලා තියෙනවා.
Leave a Reply