හුරුල්ලෝ කියන්නේ ලංකාවේ වෙරළබඩ කලාපයේ අය අතර ජනප්‍රිය මාළු ජාතියක්. හුරුල්ලෝ එක් කාලෙකට වැඩිපුර අහු වෙනවා. හුරුල්ලෝ කෙලින්ම උයලා මිරිසට ආහාරයට ගන්න පුළුවන්. නැත්නම් වේලලා හෝ උම්බලකඩ හදලා ආහාරයට ගන්නත් පුළුවන්. බටහිර රටවල නම් හුරුල්ලෝ අච්චාරු වගේ හදලා පසුව ආහාරයට ගන්නවා. ඉතින් මේ හුරුල්ලන් ගැන තොරතුරු කිහිපයක් අපි බලමු.
1. හුරුල්ලන්ගේ ගුණ
හුරුල්ලන් බොහොම පෝෂ්‍යදායී ආහාරයක්. හුරුල්ලන්ගේ ඔමේගා 3 කියන මේද අම්ලය තියෙනවා. ඒ වගේම විටමින් ඩී වලිනුත් හුරුල්ලෝ සාරවත්. මෙම පෝෂණීය ගුණ නිසා හුරුල්ලන් ආහාරයට ගන්නා අයට පිළිකා සහ හෘද රෝග වලින් වැළකෙන්නට පුළුවන්. හුරුල්ලෝ ලෝකයේ හතරදිග්භාගයේ තැන් තැන්වල මූදු වල හිටියත් උන් ඉන්න කාලෙට බොහොම සුලභ නිසා මිල අඩුයි. ඒ නිසා අඩුමිල ප්‍රෝටීන ප්‍රභවයක් විදිහටත් හුරුල්ලෝ අපිට වැදගත් වෙනවා.
2. උන්ගේ පවුල සහ විස්තර
හුරුල්ලන් අයිති වෙන්නේ Clupeidae කියන කුලයට. මේ කුලයටම තමයි සාඩින් මාළුත් ඇතුළත් වෙන්නේ. මේ පවුලේ මාළු වර්ග 200කට වඩා ඉන්නවා. උන්ගේ ඇඟේ හුරුල්ලන්ගේ වගේ දීප්තිමත් වර්ණ තීරු දකින්නට තියෙනවා. හුරුල්ලෝ ජපානයේ, කොරියාවේ වගේම යුරෝපයේත් ඉන්නවා. ඒත් නම එක වුණත් ඒ හුරුල්ලන් අතර වෙනස්කම් තියෙනවා. අපේ රටෙන් හමුවෙන හුරුල්ලෝ නිවර්තන හුරුල්ලෝ වෙනවා. සෞම්‍ය කලාපයෙත් ජීවත් වෙන හුරුල්ලෝ අත්ලාන්තික් හුරුල්ලෝ, පැසිෆික් හුරුල්ලෝ ලෙසින් වර්ග ගණනාවක් ඉන්නවා.
3. සැකසීම සහ කටු
හුරුල්ලන් සුද්ද කරන එක සාපේක්ෂව ලේසියි. කරමල සහ බඩවත් කැබලි අතින්ම ඇදලා ඉවත් කරන්නට පුළුවන්. ඒත් හුරුල්ලන්ගේ කටු තමයි ප්‍රශ්නය. අපි නම් හුරුල්ලන් උයලා කනකොට කටු සහිත කොටස් ප්‍රවේශමෙන් ඉවත් කරගන්නවා. බටහිර රටවල හුරුල්ලන් දෙකට පලලා ඒ කුඩා කටු ආදියත් ඉවත් කරනවා. හුරුල්ලන්ගෙන් වෙනත් ආහාර සකසන්න උවමනා නම් මදක් තම්බලා ගත්තම කටු ටික ඉවත්කරගන්න ලේසියි. කුඩා කොරපොතු තීරුවකුත් හුරුල්ලන්ට සාමාන්‍යයෙන් එනවා. මේ කොරපොතු පිහියකින් හෝ පෙඟෙන්නට දමලා අපේ නියපොතු වලින් සූරලා ඉවත් කරගන්න පුළුවන්.
4. හුරුල්ලන්ගේ රස
හුරුල්ලෝ කියන්නේ තෙල් සහිත සුදුපාට මාළු ජාතියක්. තෙල් සහිත මාළු ජාතියක් වුණාට හුරුල්ලෝ පිළියෙල කළාට පස්සේ තෙල් රසය එනවා අඩුයි. ඒ නිසා හුරුල්ලෝ මදක් තම්බලා කෙලින්ම සෝස් දාලා කන්නත් පුළුවන්. පිළියෙල කිරීම් ගණනාවක් තියෙන නිසා හුරුල්ලෝ විවිධ රසයට හදාගන්න පුළුවන්.
5. හුරුල්ලන් කෑමට ගත හැකි ආකාර
හුරුල්ලෝ වැඩි කාලෙට අපිට හුරුල්ලෝ උණු දියේ දාලා, වේලලා, උම්බලකඩ හදන්න පුළුවන්. ඒ වගේම තද ලුණු වතුරේ දාලා කෙලින්ම වේලන්නත් පුළුවන්. අපේ රටේ එච්චරම ජනප්‍රිය නැති වුණාට ඉන්දුනීසියාව සහ යුරෝපීය රටවල හුරුල්ලෝ දුමේ දාල වේලනවා. දුම් ගැසීම යටතේ දවසක් දෙකක් දුම් ගහපු හුරුල්ලෝ ඒ රටවල සුපිරි වෙළඳසැල්වල කරවල විදිහට මිලදී ගන්නට තියෙනවා. ඒ දුම් ගහපු හුරුල්ලෝ වතුරේ තම්බලා විවිධ ආහාර පිළියෙල කරගන්නවා. ඒ වගේම හුරුල්ලෝ අච්චාරු දාන්න කියාපු මාළු ජාතියක්. විවිධ කුළුබඩු ආදිය දාලා අච්චාරු දාපු හුරුල්ලෝ ප්‍රණීත රසයකින් යුක්තයි කියලා තමයි ඒවා කන අය කියන්නේ. අපිට නම් හුරුල්ලෝ තම්බලා අරන් කිරට හදන්න පුළුවන්, ඩෙවල් දාන්නත් පුළුවන්. තව ජනප්‍රියම විදිහ වෙන ගොරක, ගම්මිරිස් සහ මිරිස් දාලා මිරිසට හදාගන්න පුළුවන්.
6. හුරුල්ලෝ ඇල්ලීම
හුරුල්ලෝ කාලෙකට බිත්තර දාන්න ගොඩබිම දිහාවට එනවා. ඇවිත් නොගැඹුරු මූදේ තියෙන වල ගොඩැලි වල බිත්තර දානවා. මේ කාලෙට හුරුල්ලෝ මහා පරිමාණයෙන් අහු වෙනවා. ජපානයේ එහෙම වඩාත් නොගැඹුරු මූදට එන හුරුල්ලන් ඇල්ලීම මිනිසුන් විනෝදාංශයක් විදිහටත් කරනවා. පොඩි පොඩි ඔරු, බෝට්ටු වලින් මූදු යන සුළු පරිමාණ ධීවරයින්ටත් හුරුල්ලෝ අල්ලන්න ලේසියි. මොකද උන් ඉන්නකොට එක පොදියට එලපු දැලට අහු වෙනවා. ලංකාවෙත් සමහර කාලවලට ධීවරයින්ට දැල් වලින් මාළු බේරගන්න බැරි තරමට හුරුල්ලෝ අහු වෙනවා.
7. හුරුල්ලෝ සහ අපේ ආහාර වේල
සාලයෝ කියලා පොදුවේ හඳුන්වන පොඩි මාළු ගොඩට දාලා සමහර අය හුරුල්ලෝ හඳුන්වනවා. ඒත් කුඩා මාළු අතර පැහැදිළි රස සහ පෙනුම වෙනසක් හුරුල්ලන්ගේ තියෙනවා. මේ හුරුල්ලෝ මිලදී ගත්තට පස්සේ ශීතකරණයට ඇතුළත් කරන්න කලින් සුද්ද කරලාම දාන්න පුළුවන් නම් හොඳයි. ඒ වගේම අලුත් හුරුල්ලෝ ශීතකරණයේ තියලා කන හුරුල්ලනට වඩා ප්‍රණීත රසකින් යුක්තයි. ලංකාවේ ක්‍රමයට වගේම වෙනත් ක්‍රම ගණනාවකට හුරුල්ලෝ කල්තබාගෙන පිළියෙල කරගන්නත් පුළුවන්.
අපේ රටේ ජනතාවට ප්‍රෝටීන ලැබෙන මූලික විදිහක් තමයි මාළු. මේ මාළු වැඩි කාලෙට ඉස්සර නම් අපේ අම්මලා උණු දියේ දාලා, ලුණු දාලා, දුමේ තියලා මාළු කල් තබාගත්තා සහ පසුව ආහාරයට එකතු කරගත්තා. ඉතින් දැන් දැන් ඒ ක්‍රම අලුත් විදිහට අපි කරා එනවා. ඉතින් හුරුල්ලෝ අහුවුනොත් හදලා කනවා වගේම දැන් ඒ ගැන විස්තර ටිකකුත් ඔයාල දන්නවා. එහෙනම් යාළුවන්ටත් බලන්න අනෙක් අය එක්ක මෙය ෂෙයාර් කරගන්නත් අමතක කරන්න එපා.
Leave a Reply