තරුණ යුවළක් විවාහ උනාට පස්සෙ ඔන්න වටාපිටාවෙ හැමෝටම ඊළඟට එන ප්‍රශ්නේ තමයි “කෝ නැද්ද සුභ ආරංචියක්?” කියන එක. ඔය සුභ ආරංචිය කියල අහන්නෙ ඉතින් දරුවෙක් මල්ලෙක් ගැන කියල දන්නවනෙ. ඇත්තටම අලුත බැඳපු ජෝඩුවක් දැක්ක ගමන් “තාම ළමයි නැද්ද?” කියල අහන එකනම් එච්චර සදාචාරාත්මක නැහැ. එක තීරණය කරන්න ඕනෙ ඒ දෙන්නගෙ කැමැත්ත අනුවනෙ. කොහොම උනත් මේ කියන්න යන්නෙ එහෙම දරුවෙක් ගැන බලාපොරොත්තුවෙන් හිටියත් දරු සිහිනය තවමත් හැබෑ කරගන්න බැරිවෙලා ඉන්න අයට වැදගත් කාරණාවක්. විවාහක යුවළක් කිසිම උපත්පාලන ක්‍රමයක් භාවිතා නොකර අවුරුද්දක් වගේ කාලයක් උත්සහ කරලත් දරුවෙක් පිළිසිඳගන්නෙ නැත්තම් ඔන්න එතන මොකක් හරි ගැටළුවක් තියෙන්න පුළුවන්. මේ කතා කරන්නෙ ඒ විදිහට දරුවෙක් ගැන බලපොරොත්තුවෙන් හිටියත් දරුවෙක් නොලැබෙන්න බලපාන පුළුවන් හේතු මොනවා වෙන්න පුළුවන්ද කියන එක ගැනයි.
1. මදසරුභාවය සහ නිසරුභාවය
මේ මදසරුභාවය සහ නිසරුභාවය එකිනෙකට වෙනස් අදහස් දෙකක් තියෙන කාරණා දෙකක් උනත් හුඟක් දුරට එකිනෙක පටලවාගෙන කලවමේ පාවිච්චිවෙන වචන දෙකක්. ඒත් ඇත්තටම මේ කාරණා දෙක සම්පූර්ණයෙන්ම එකිනෙකට වෙනස් තත්ත්වයන් දෙකක්. Infertility එහෙමත් නැත්තම් නිසරුභාවය කියන්නෙ කලිනුත් කිව්ව වගේ වසරක වගේ කාලයක් පුරාවටම උත්සහ කරලත් ස්වභාවිකව දරු පිළිසිඳ ගැනීමක් වෙන්නෙ නැති තත්ත්වය. මේ තත්ත්වයේදි වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර වලින් තොරව ස්වභාවිකව ගැබ් ගැනීමක් සිදුවෙන්න හැකියාවක් නැහැ. Subfertility එහෙමත් නැත්තම් මදසරුභාවය කියන්නෙ ගැබ් ගැනීමට ප්‍රමාද වීම. මේ තත්ත්වයේදී ස්වභාවික ගැබ්ගැනීමක් වෙන්න හැකියාවක් තියෙනවා. ඒත් සාමාන්‍ය තත්ත්වයකට වඩා ටිකක් කල් ගතවෙන්න පුළුවන්.
2. ගැටළුව කාගෙද?
මෙතැනදී කලින් කියපු තත්ත්වයන් දෙකෙන් මොන තත්ත්වයක් උනත් ඒ ගැටලුව තියෙන්නෙ කාගෙද කියන එක ඉස්සෙල්ලම හොයාගෙන ඉන්න ඕන. මොකද ඉස්සර කාලෙ දරුවෙක් නැති වුණ ගමන්ම ඒ වරද ගැහැණු කෙනාගෙ පිටින් දාල වඳ ගැහැණිය කියල ලේබල් ගැහුවට මේ වෛද්‍ය විද්‍යාව මේ තරම්ම දියුණුවුණ කාලෙ අපි දන්නවනෙ ගැටළුව දෙන්නගෙන් කාගෙහරි කෙනෙකුගෙ වෙන්න පුළුවන් කියල. ඉතින් මුලින්ම සුදුසුකම් තියෙන නාරි හා ප්‍රසව වෛද්‍යවරයෙක් හමුවෙලා අවශ්‍ය පරීක්ෂණ සිදුකරල ගැටලුව කාගෙද, ප්‍රතිකාර අවශ්‍ය කාටද කියන එක හොයල බලන්න ඕන. සමහරවෙලාවට ප්‍රශ්නය එක්කෙනෙකුගෙ නෙමෙයි දෙන්නගෙම වෙන්නත් පුළුවන්.
3. ප්‍රධානම හේතු
දරු පිළිසිඳ ගැනීමක් පමා කරන මදසරුභාවය හෝ නිසරුභාවයට ප්‍රධානම හේතු මෙන්න මේවයි.
- ඩිම්බනීහරණය සම්බන්ධ ගැටළු – මේ කියන්නෙ කාන්තාවකගේ ගර්භාශයේ ඩිම්බකෝෂ වලින් නිසිකලට මේරූ ඩිම්බයක් නිකුත්වීම ගැනයි. එහෙම නොමැති අවස්ථා ඇතිවෙන්නෙ මෙන්න මේ තත්ත්වයන් නිසයි.
- PCOS – අපි මේ රෝග තත්ත්වය ගැන දීර්ඝ ලිපියකින් මීට කලින් කතා කළා. ශරීරයේ හෝමෝනමය අසමතුලිතතාවයක් නිසා ඩිම්බ නිකුත්වීමට බාධා ඇතිවීම තමයි මේකෙදි මූලිකවම සිද්ධ වෙන්නෙ.
- DOR – ඩිම්බකෝෂ වල කලින් සිදුකළ සැත්කම්, සෞඛ්‍ය ගැටළු හෝ වයසට යෑම නිසා කාන්තාවකගෙන් නිකුත්වෙන ඩිම්බ වල අඩුවීමක්.
- POI – කීමෝතෙරපි වගේ ප්‍රතිකාරයන් හෝ වෙනත් සෞඛ්‍ය තත්ත්වයන්, එහෙමත් නැත්තම් මොකක්ම හරි හේතුවක් මත ආර්තවහරණය නිසිවයසට කලින් සිදුවීම. ඒ කියන්නෙ අවුරුදු 40ට කලින් මාසික ඔසප් වීම නැවතීම.
- හයිපොතැලමසය සහ පිටියුටරි ග්‍රන්ථිය ආශ්‍රිත ගැටළු. මේ ගැටළු නිසා අදාළ ඩිම්බනීහරණ ක්‍රියාවලියට අවශ්‍ය හෝමෝන නිෂ්පාදනයට බාධා ඇතිවෙනවා.
- පැලෝපීය නාලය සම්බන්ධ ගැටළු – එන්ඩොමෙට්රියෝසිස්, පැලෝපීය නාලවල සිදුවෙන පිළිසිඳ ගැනීම් සඳහා කරන ලද සැත්කම් වගේ හේතු නිසා පැලෝපීය නාලය අවහිරවීමෙන් ඩිම්බයක්, ශුකාණුවක් හා මුණගැසීමට බාධා ඇතිවන තත්ත්වයන්.
- ගර්භාෂයේ අසාමාන්‍ය තත්ත්වයන් – ෆයිබ්රොයිඩ්ස් වගේ පසුකාලීනව ඇති වෙන්න පුළුවන් රෝග තත්ත්වයන් වගේම උපතේ ඉඳන්ම තියෙන්න පුළුවන් ගර්භාශයේ කුහර වල ගැටලුත් මේකට ඇතුළත්.
- පුරුෂයාගේ ශුක්‍රාණු නිෂ්පාදනයේ ගැටළු – දියවැඩියාව, පිළිකා තත්ත්වයන්, ජානමය ගැටළු වගේ ගොඩක් හේතු මේකට බලපාන්න පුළුවන්.
- ශුක්‍රාණු නිකුත් කිරීමේ ගැටළු – ජානමය හේතු, ක්ෂණික මෝචනය, වෘෂණ කෝෂවල ගැටළු මේ තත්ත්වයට හේතු වෙන්න පුළුවන්.
4. මෙහෙම වෙන්න බලපාන සාධක
මේ සමහර තත්ත්වයන් කලින් කිව්ව වගේම උපතින්ම ඇතිවෙලා තියෙන්න පුළුවන් වගේම පසුකාලීනව අපේ ජීවන රටාව නිසාත් ඇතිවෙන්න පුළුවන්.
- කාන්තාවක් අවුරුදු 35කට සහ පුරුෂයෙක් අවුරුදු 40ට වැඩිවෙනවා කියන්නෙ බොහෝවිට පිළිසිඳ ගැනීමේ ගැටළු ඇතිවෙන්න පුළුවන්.
- අධික බර හෝ අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට ශරීරයේ බර නොමැතිවීම.
- දුම්කොළ හෝ මරිජුවානා භාවිතය.
- අධික මත්පැන් භාවිතය.
- අධික මානසික හෝ ශාරීරික පීඩාකාරී තත්ත්වයන්.
- විවිධ කිරණ වලට නිරාවරණය වීම.
- වෙනත් රෝග සඳහා ලබාගන්න බෙහෙත් වර්ග.
- ඊයම් සහ කෘමිනාෂක වැනි පරිසරයේ ඇති අහිතකර රසායනයන්ට නිරාවරණය වීම.
5. රෝග විනිශ්චය
මේ රෝග විනිශ්චය කරන්න පුළුවන් සුදුසුකම්ලත් නාරි හා ප්‍රසව වෛද්‍යවරයෙකුටයි. මුලින්ම දෙදෙනාගේම රෝග හා ලිංගික ජීවිතේ ඉතිහාසය කතා කරලා බලන එක තමයි වෛද්‍යවරයා කරන්නෙ. ඊළඟට බාහිරින් කරන්න ඕන පරීක්ෂණ, Ultrasound scan පරීක්ෂණ, රුධිර පරීක්ෂණ වගේ හැමදෙයක්ම කරල නිශ්චිත ගැටලුව මොකක්ද කියලා හොයාගන්න එක තමයි කෙරෙන්නෙ.
6. ප්‍රතිකාර
මේ වගේ තත්ත්වයන්ට ප්‍රතිකාර විදිහට ඖෂධ ලබාදෙන්න කලින් බාහිර තත්ත්වයන් වෙනස් කරලා ගැටලුව විසඳන්න උත්සහ කිරීම තමයි මුලින්ම කරන්නෙ.
- දුම්වැටි සහ මත්පැන් භාවිතය නැවත්වීම.
- සම්මත බර පවත්වාගෙන යෑම.
- ඔසප්චක්‍රයේ නිවැරදිම සරුදින හඳුනාගෙන සංසර්ගයේ යෙදීම.
- අධික තාපයට නිරාවරණය වීම සීමාකිරීම.
- කැෆේන් භාවිතය අඩුකිරීම.
ඊළඟට ඖෂධ ප්‍රතිකාරයන් නම් මේ වගේ වෙන්න පුළුවන්.
පුරුෂයින් සඳහා
- ශුක්‍රාණුක ශිරාවේ ගැට හෝ අවහිරවීම් සඳහා සැත්කම්.
- වෘෂණකෝෂ වල ක්‍රියාවලිය, ශුක්‍රාණු වල ප්‍රමාණය හා ගුණත්වය වැඩිකිරීම සඳහා ප්‍රතිකාර.
- ශුක්‍රානු නිකුත් කිරීමේ ගැටළු ඇති අය සඳහා බාහිරව ශුක්‍රාණු ලබාගැනීම.
කාන්තාවන් සඳහා
- ඔසප් චක්‍රයේ අක්‍රමිකතා සඳහා ප්‍රතිකාර.
- ගර්භාෂයේ ගැටළු සඳහා සැත්කම්.
- බාහිරින් ශුක්‍රාණු තැන්පත් කරන IUI ක්‍රමවේදය.
7. වළක්වාගන්න ක්‍රම
මේ කතා කරපු හුඟක් තත්ත්වයන් ජීවන රටාව වෙනස් කිරීම මඟින් වළක්වා ගන්නත් පුළුවන්. ඉතින් සමාජ අපවාද, ප්‍රතිකාර, පරීක්ෂණ වලට යන අධික වියදම් වගේ දේවල් කලින්ම වළක්වා ගන්නනම් මේ කියන විදිහට යහපත් ජීවන රටාවකට මුල ඉඳන්ම හුරුවෙන එක තමයි හොඳම විසඳුම.
- අධික මත්පැන් හා මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතයෙන් වැලකීම.
- අධික තාපයට නිරාවරණය නොවීම.
- පරිසරයේ ඇති අහිතකර රසායනිකයන්ගෙන් හැකි සෑමවිටම ඉවත්වී සිටීම.
- අහිතකර ඖෂධ භාවිතය නැවැත්වීම.
- නිරන්තර ව්‍යායාම.
- නියමිත බර මට්ටම පවත්වා ගැනීම.
Leave a Reply